นี่อาจจะเป็นเพียงปัญหาที่บรรณารักษ์เจออยู่บ่อยๆ แต่พูดอะไรไม่ได้เท่านั้น
วันนี้ผมขอนำมาเรียบเรียงใหม่เพื่อให้เพื่อนๆ แสดงความคิดเห็น เกี่ยวกับการแก้ปัญหาในเรื่องนี้
เหตุการณ์นี้เกิดขึ้นจริงในช่วงที่ผมเป็นบรรณารักษ์สถานศึกษาแห่งหนึ่ง
ในตอนนั้นบรรณารักษ์ของที่นี่จะถูกจำกัดตำแหน่ง คือ “เจ้าหน้าที่” ไม่ใช่ “บรรณารักษ์”
ดังนั้นอาจารย์หลายๆ คนในสถานศึกษาแห่งนี้มักจะใช้อำนาจในการต่อรองต่างๆ นานา
อาทิเช่นเรื่องการจ่ายค่าปรับที่ผมจะเล่านี้…
ก่อนอื่นผมขอเกริ่นเรื่องนโยบายของห้องสมุดก่อนนะครับ
สำหรับการยืมหนังสือของอาจารย์ 1 คน ยืมได้ 10 เล่ม และได้ระยะเวลา 1 เดือน
หากคืนเกินกำหนด ก็จะต้องเสียค่าปรับ เล่มละ 5 บาท / วัน
เข้าเรื่องแล้วกันนะครับ เรื่องมีอยู่ว่า…
มีอาจารย์แผนกหนึ่งเอาหนังสือมาคืนที่ห้องสมุด แล้วระบบแจ้งเตือนว่า “คืนหนังสือเกินกำหนด”
ซึ่งทำให้มีค่าปรับหนังสือ 15 บาท ดังนั้นบรรณารักษ์จึงจำเป็นที่จะต้องปรับอาจารย์คนนั้น
แต่ปัญหาก็เกิดขึ้นตรงที่ว่าอาจารย์ท่านนี้ไม่ยอมจ่าย ด้วยการให้เหตุผลว่า
?ต้องปรับผมด้วยหรอครับ ในเมื่อผมก็ยืมหนังสือไปสอนนักศึกษา
นี่ผมใช้เพื่อการเรียนการสอนนะ ไม่ได้เอาไปอ่านเล่นหรือเอาไปดอง?
ทางบรรณารักษ์ก็ให้เหตุผลว่ามันเป็นกฎระเบียบที่ห้องสมุดตั้งขึ้น
ถ้าจะขอยกเว้นเรื่องค่าปรับหนังสือก็ต้องเขียนหนังสือให้เหตุผลแบบเป็นลายลักษณ์อักษร
แต่อาจารย์คนนี้ก็ยังไม่ยอมจ่าย หรือไม่ยอมเขียนหนังสือใดๆ
(ทั้งๆ ที่อาจารย์คนอื่นๆ เวลาทำผิดกฎเขาจะรู้ตัวเองและยอมทำตามกฎที่ห้องสมุดกำหนดไว้)
สุดท้ายอาจารย์ท่านนี้ก็ยืนยันว่าไม่จ่าย แถมยังขู่ว่าจะเอาไปฟ้องผู้บริหารขององค์กรอีก
ในข้อหา “บรรณารักษ์ปรับค่าหนังสือที่คืนกำหนดกับอาจารย์ที่นำไปใช้ในการเรียนการสอน”
สรุปค่าปรับแค่ 15 บาท อาจารย์คนนี้สามารถทำให้เป็นเรื่องใหญ่ได้ขนาดนี้
สำหรับความเห็นส่วนตัวของผม
การยืมหนังสือไปใช้เพื่อการเรียนการสอนเป็นสิ่งที่เหมาะสม
หากถึงวันที่กำหนดคืนแล้วยังใช้หนังสือเล่มนั้นไม่เสร็จ ก็น่าจะแจ้งห้องสมุดเพื่อต่ออายุการยืม
หรือไม่ก็ทำหนังสือมาเพื่อเป็นลายลักษณ์อักษร ไม่ใช่ว่าจะมาบอกปากเปล่าว่าไม่จ่าย
เพราะทางห้องสมุดก็ต้องทำบัญชีส่งฝ่ายกการเงินเช่นกัน
หากระบบแจ้งค่าปรับกับเงินที่ส่งให้ไม่สอดคล้องกัน ห้องสมุดจะได้มีหลักฐาน
วิธีแก้ที่ผมจะขอเสนอ
สำหรับอาจารย์อย่างเดียวคือถ้าคืนหนังสือเกินกำหนด
เราจะไม่ปรับตรงบริเวณเคาน์เตอร์ยืม-คืน แต่เราจะปรับทุกสิ้นเดือน (ตัดเงินเดือนแทน)
และทุกๆ ครั้งที่เปิดเทอมใหม่หลังจากเราอบรมการใช้ห้องสมุดให้นักศึกษาแล้ว
ควรจะจับอาจารย์มาอบรมการใช้และกฎระเบียบของห้องสมุดด้วย
(ขนาดกฎเรื่องการปรับค่าหนังสืออาจารย์ยังไม่รู้เลย สมควรอบรมและชี้แจงอย่างยิ่ง)
เพื่อนๆ ว่ามีวิธีแก้ไขเรื่องนี้อย่างไร หรือต้องการให้เรื่องนี้เป็นอย่างไร อย่าลืมมาเล่าให้ฟังนะครับ
————————————————
อ่านเรื่องแนวทางการแก้ไขเรื่องค่าปรับหนังสือที่พี่โตเขียนตอบได้ ในเรื่อง “ว่าด้วยค่าปรับหนังสือ”
อ่านได้ที่ http://iteau.wordpress.com/2007/08/15/libraryfine/
สุดท้ายนี้ก็ขอขอบคุณพี่โต ที่เสนอแง่คิดดีๆ ให้พวกเราอ่านด้วยครับ
เป็นกระทู้ที่ถูกใจ เสียจริงๆ
ในแวดวงห้องสมุด วิทยาลัยพยาบาล วิทยาลัยการสาธารณสุข สังกัดสถาบันพระบรมราชชนก ได้เคยพูดคุยกัน ก็มีบางที่ ที่ บรรณารักษ์ยอมแข็ง ปฏิวัติ ปรับอาจารย์ โดยปรับ ผู้อำนวยการก่อน คนแรก
ก็เห็นจะได้ผลดีมาก ซึ่ง ในบริบท เขาทำได้ และ ข้าพเจ้าชื่นชม มาก
แต่ในส่วนของข้าพเจ้า เพื่อความปลอดภัย ในชีวิต และทรัพย์สิน การปรับหนังสือจากอาจารย์
ข้าพเจ้า คิดเห็นจะทำเป็นเรื่องสุดท้าย
ห้องสมุดเราก็เจอแบบนี้แหละ ก็เลยเวลาส่งมาตั้งนานนะ ระเบียบก็ออกจะชัดเจนว่าค้งส่งต้องถูกปรับ จ่ายครบบ้างไม่ครบบ้างก็มี ติดต่อหรือโทรมายืมต่อก็ยังดี
เหอะๆ เคยเจอตอนฝึกงานเหมือนกันครับ
ผมก็เถียงคอเป็นเอ็น (ทั้งๆที่เ้าเป็นอาจารย์)
เราต่างทราบว่ายอดปรับมันขึ้นตามตัวโปรแกรมห้องสมุดอัตโนมัติ และยอดบัญชีจะขึ้นอยู่ที่ระบบส่วนกลาง
ผมมักจะแจ้งว่า “ยอดปรับไม่ได้ขึ้นอยู่กับการพิจารณาของทางห้องสมุดครับ มันปรับตามระบบ และผมไม่มีสิทธิ์แก้ไข หากไม่จ่ายไม่เป็นไร ระบบจะระงับสิทธิ์ยืมอัตโนมัติครับ”
ความจริงแล้ว อาจารย์และบุคลากรสามารถต่ออายุหนังสือได้ง่ายกว่านักศึกษาด้วยซ้ำ
โทรจากสายภายใน เงินก็ไม่เสีย แรงก็ไม่เสีย
นักศึกษายังจะลำบากกว่าอีกครับ บางครั้งการยืมหนังสือจากห้าห้องสมุดคณะ ต้องตระเวณเดินไปทุกที่เลยครับ……………….
โดนใจเหลือเกิน
พูดอย่างนี้ มาเป็นอาจารย์ได้ยังไง
ไม่ไหวๆ เสื่อมจริงๆ